Uluslararası İlişkiler Uzmanı, Dr. Armağan Örki herkesin merak ettiği Schengen vizelerinde son durum ile ilgili araştırmasında turizm acentalarının nabzını tuttu
İşte Dr. Armağan Örki’nin konu üzerine araştırması ve TÜRSAB İzmir Yönetim Kurulu üyesi, turizm acentası sahibi Rahmi Büyükvural ile röportajı:
🎤
Avrupa’da çağdaş dönemde yaşanan savaşların temelini enerji oluşturuyor. Kömür, Avrupa için Ortadoğu’daki petrol gibi kıymetli ve işin aslı şu ki kıtadaki beraberliğin de bir mihenk taşı. Avrupa Kömür Çelik Topluluğu ile başlayan birliktelik hareketi bugün ekonomik bir bütünleşmeye (entegrasyona) ulaşmış durumda. Siyasal bir bütünleşme ne kadar olası, öngörmek zor; ancak kimi zaman ayrışma kimi zaman da bütünleşme çağrıları siyasal aktörlerce ifade edilmeye ve üstüne tartışılmaya devam ediyor.
Avrupa siyasal düzleminde bütünleşmenin geleceği tartışıla dursun, bizdeki yansıması da turistik veya ticari gibi amaçlarla yapılan seyahatler. Umuma mahsus pasaportlar (bordo) Avrupa için vize serbestisine sahip değil. Son süreçte de hem ana akım medyada hem sosyal medyada Avrupa’ya seyahat noktasında bu konu sıklıkla işleniyor. İşin içinden birisine sorup merak edilenlere yanıt aramak istedim. Kendisini iyi tanıyor olsam da siz okurlarımız için gibi sıfırdan konuya girelim…
– Armagan Örki: “Merhaba Rahmi Bey, öncelikle sizi biraz tanıyabilir miyiz?”
– Rahmi Büyükvural: “Merhaba, ben Rahmi Büyükvural. Doğma büyüme İzmirli birisi olarak yedi yıldır seyahat acentesi sahibiyim. 1990’lı yılların ikinci yarısında anneannemin Bartın’da kurduğu firmayı üniversite mezuniyeti sonrası devraldım ve İzmir’de aktif hale getirdim. Turizmin içindeyim, bu hizmeti sağladığım gibi kendimi de bir seyyah olarak gördüğümü söyleyebilirim. TÜRSAB İzmir Yönetim Kurulu üyesiyim ve tam zamanlı olarak turizmin içindeyim. Hem işim ve hem de sevdiğim bir uğraş olarak görüyorum aslında. Ayrıca evliyim ve bir çocuk bekliyorum yakın zamanda.”
– Armağan Örki: “Peki firmanız? Ondan da kısaca bahseder misiniz? Tam olarak acenteniz hangi hizmetleri sağlıyor?”
– Rahmi Büyükvural: “Bir seyahat acentesi ne yapıyorsa onu yapıyoruz aslında. Balayından tutun da otobüs biletine, vize başvuru ve takip hizmetinden cruise satışlarına kadar geniş bir yelpazede konuklarımıza hizmet veriyoruz.”
– Armağan Örki: “Ana konumuza direkt girmek istiyorum. Schengen vizeleriyle ilgili hem ana akım medyada hem de sosyal medyada bazı haberler çıkıyor birkaç aydır. İşin aslı nedir, sektörden birisi olarak nasıl yorumluyorsunuz bu haberleri?”
– Rahmi Büyükvural: “Kısmen doğru, ama kısmen de yanlış. Şöyle bir durum var: Bazı ülkelere vize başvurularında randevu bulmak çok zor. Dolayısıyla Schengen kapsamında her ülkeye vize başvurusunda bulunmak o kadar da kolay değil. AB makamlarının yaptığı açıklamalar bu aşamada bence kıymetli; çünkü pandemi ve devamında hem talep düştü hem de kısıtlamalar bu talebi önemli ölçüde değiştirdi. Şimdi ise pandemi öncesi dönemle eşdeğer bir süreç başladı ve diplomatik misyonlar mevcut talebi karşılamakta sıkıntı yaşıyor gibi. Bunu da olağan bir durum olarak görmek gerek. Retler konusunda ise haberlerin birer söylenti olduğuna inanıyorum. Önceden ret oranları neyse yine aynı. Bu konuda bir değişiklik olduğunu söyleyemem.”
– Armağan Örki: “Schengen demek neredeyse tüm Avrupa demek. Doğru muyuz?”
– Rahmi Büyükvural: “Tam olarak değil ama evet. Bulgaristan’dan Schengen vizesi alabilirsiniz ama Yunanistan’a gidemezsiniz. Vatikan’da sınır kontrolü yok ve dolayısıyla vizeye ve hatta pasaporta ihtiyacınız yok; ama İtalya’ya giriş yapabilmelisiniz. Balkanlar’ın geneli vizesiz. Ama dediğiniz gibi Avrupa demek Schengen demek gibi bir genelleme yapmak mümkün.”
– Armağan Örki: “Peki önerdiğiniz bir ülke var mı Schengen vizesi için?”
– Rahmi Büyükvural :”Turistik olarak sorduğunuzu düşünüyorum. Aslında tümü eşdeğer ama bu aralar gözlemlediğim İtalya ile Yunanistan’a ayrı bir talep olduğu. Ulaşım ve söz konusu ülkelerdeki maliyetler bunda etkili sanıyorum.”
– Armağan Örki: “Ülkeden ülkeye fark var gibi? Bunu biraz açar mısınız?”
– Rahmi Büyükvural: “Vize için çok fark yok aslında ama talepler belirleyici. Örneğin Almanya için yoğun bir talep var. Turistik ve ticari ziyaret başvuruları kadar arkadaş ve aile ziyareti gibi amaçlı başvurularda da yoğunluk gözlemliyorum bir süredir. Yunanistan için özellikle Ege’de talep çok ve bunda da Midilli, Sakız, Sisam, İstanköy gibi adalara günde birden fazla feribot seferi düzenlenmesi etkili bence.”
– Armağan Örki: ‘Ret durumları nasıl?”
– Rahmi Büyükvural: “Eskisiyle aynı bence. Başvuranların ekonomik güvenceleri ve seyahat planları misyonların kararlarını ziyadesiyle etkiliyor. Kendi firmamda gözlemlediğim hemen hemen her yüz başvuruda iki veya üç ret yaşıyoruz. Tahminimce genele vurulduğunda da tablo benzerdir.”
– Armağan Örki: “Peki en erken turistik ziyaret için önerdiğiniz destinasyon?”
– Rahmi Büyükvural: “En kolay ulaşım dediğim gibi Sakız, Rodos, Midilli gibi adalar. İzmir’den Avrupa’nın çoğu başkentine ve turistik noktasına da direkt havayolu seferleri mevcut. İzmir’den Erzurum, Trabzon, Van gibi bir şehre ulaşmakla aynı süre ve maliyetle Avrupa’nın çoğu kentine gidebiliyorsunuz.”
– Armağan Örki: “Maliyetler nasıl?.”
– Rahmi Büyükvural: “Bu soruya net cevap verebilmem çok mümkün değil. Ulaşım noktasında rakamlar değişken. Özellikle tatil dönemlerinde uçak fiyatları artıyor, ama beş altı ay öncesinden plan yapıldığında ekonomik rakamlarla bilet bulmak mümkün. Vizeler için sektörde farklı rakamlar ifade ediliyor. Bütçeye göre otel bulmakta gayet mümkün. Birkaç günlük tatilin maliyetini Antalya’daki ortalama birkaç günlük tatil ile eşdeğer görebiliriz bence. Tabi buna vize ve pasaport gibi diğer maliyetleri de eklemek gerekiyor.”
– Armağan Örki: “Talepler nasıl peki? Yurtiçi, vizesiz ülkeler ve vize gerektirenler arasında bir kıyaslama yapacak olsanız?”
– Rahmi Büyükvural: “Biz daha çok Avrupa ve daha özelde Yunanistan ve dönem bazlı olarak BAE’de Dubai çalışıyoruz. Yurtiçinde taleplerin görece düşük olduğunu söyleyebilirim, ama kişilerin talepleri malum genelleme yapmaya çokta müsait değil. Yurtiçinde deniz, kum, güneş isteyen kadar Roma’yı keşfetmek isteyen de var, Kuzey Işıklarını görmek isteyen kadar Uzakdoğu’ya gitmek isteyen de.”
– Armağan Örki: “2024 yazı için önerdiğiniz yurtdışı tatil destinasyonları nasıl?”
– Rahmi Büyükvural: “Eğer şimdiden seyahat programı yapılacaksa İspanya’yı önerebilirim. Akdeniz insanı olduğumdan olsa gerek İtalya, Yunanistan veya vizeyle uğraşmak istemeyenler için Mısır’ı da ekleyebiliriz.”
– Armağan Örki: “İkili veya çok taraflı ilişkiler bu önerileri değiştirebilir mi yakın gelecekte?
– Rahmi Büyükvural: “Kuşkusuz… Pandemi mesela sektörde çok şeyi değiştirdi ve bölgesel ya da küresel gelişmeler de sürekli bir değişim içinde ve sektörü de etkiliyor. Ama umudumuz, her şey bir yana sürdürülebilir bir barış ortamının küresel ölçekte tesis edilebilmesi elbette.”
– Armağan Örki: “Tekrar vize işine dönecek olursak… Neler artı sağlıyor veya neler birer eksi sizce?”
– Rahmi Büyükvural: “Aslında başvuru sahibi şu soruya yanıt verse her şey netleşir: Başvuruyu inceleyen yetkili, bir turist olarak ziyaretimi sorunsuz şekilde gerçekleştirip ülkeme döneceğime inanıyor mu? Bu soruya olumlu yanıt verebilmek için istenen evrakların tatmin edici olması gerekiyor. Ve tatmin edici verileri kapsayan evraklar sağlandıktan sonra da büyük bir sürpriz olmadığı sürece vize başvurusuna ret alınmıyor.”
– Armağan Örki: “Kişiler kendileri de vize başvurusunda bulunuyor. Neden daha fazla masrafla bir acenteyle çalışmalılar sizce? Yani sizlerin katkısı ne oluyor bu süreçte?”
– Rahmi Büyükvural :”Bizim kabul veya ret noktasında doğrudan bir katkımız yok aslında. Sağladığımız hizmet, başvuru sahibi için randevu almak, onun evraklarını toparlayıp titizlikle incelemek ve başvurusuna refakat edip sonraki süreci takip etmek. Sanırım en büyük katkımız, başvuru sahibinin zaman kaybını önlemek; çünkü ya eksik veya yanlış evrakla başvuru yaptığında başvurusu iade edilebiliyor veya olumsuz bir sonuçla yüzleşebiliyor.”
– Armağan Örki: “Teşekkürler yanıtlarınız için. Son olarak eklemek istedikleriniz varsa onları da paylaşmak ister misiniz?”
– Rahmi Büyükvural:” Ben teşekkür ediyorum, umarım merak edilenleri belli ölçüde bile olsa ifade edebilmişimdir, sağolun.”