Milli Mücadelenin ardından kurulan Türkiye Cumhuriyeti 96 yaşını kutluyor. Basta Büyük önderimiz Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları olmak üzere tüm Kuvayi Milliyecilere şükranlarımızı sunuyoruz.
Cumhuriyet Bayramımız Kutlu Olsun
*********
Cumhuriyetin ilanı:
28 Ekim gecesi Mustafa Kemal Paşa, yakın arkadaşlarıyla görüşerek,“Yarın Cumhuriyeti ilân edeceğiz” dedi. Aynı gece, İsmet Paşa ile birlikte 1921 Anayasası’na bazı maddeler ekleyen ve bazılarım değiştiren kanun ta- sarısı hazırladılar. 29 Ekim günü parti grubunda görüşe sunulan tasanda şu hükümler yer alıyordu:
• Türkiye Devleti’nin hükümet şekli cumhuriyettir.
• Türkiye Devleti, yönetim birimlerini bakanlar kurulu aracılığıyla yönetir.
• Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kendi üyeleri arasından bir seçim dönemi için seçilir. Başbakanlık görevi, yeni cumhurbaşkanının seçimine kadar devam eder, tekrar seçilmek mümkündür.
• Cumhurbaşkanı, devletin başkanıdır. Bu sıfatla gerekli gördükçe Meclis ve Bakanlar Kurulu’na başkanlık eder.
• Başbakan, Cumhurbaşkanı tarafından ve Meclis üyeleri arasından seçilir. Diğer bakanlar başbakan tarafından, yine Meclis üyeleri arasında seçildikten sonra, Bakanlar Kurulu, Cumhurbaşkanı tarafından Mec- lis’in güvenoyuna arz olunur. Meclis toplantı hâlinde değilse, güven oylaması, meclisin toplanmasına kadar ertelenir.
Parti grubunda görüşülüp kabul edilen tasarı, aynı gün 29 Ekim 1923 saat 20.30’da Büyük Millet Meclisi tarafından da aynen kabul edilerek, yeni Türk devletinin bir cumhuriyet olduğu ilân edildi. Cumhuriyet yönetiminin ilân edilmesinden sonra meclis, cumhurbaşkanı seçimine geçti. Gazi Mustafa Kemal Paşa, seçime katılan 158 milletvekilinin oy birliğiyle, Cumhurbaşkanı seçildi. Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Paşa, ilk cumhuriyet hükümetini kurma görevini İsmet Paşa’ya verdi. Fethi Bey (Okyar) de TBMM Başkanlığına seçildi. Cumhuriyet’in ilânı ile, devlet rejiminin adı konularak, bu konudaki tartışmalar ortadan kalktı. Devlet başkanlığı sorunu çözümlendi. Meclis tarafından seçilen hükümet yerine, anayasa gereği “Kabine Sistemi”ne geçildi ve Cumhuriyet’in ilânı ile birlikte, daha uyumlu çalışan hükümet oluşumu sağlandı.
